Ruimte om te ventileren
Meer dan 1 op de 3 jongeren kampt met psychische problemen. Dat bleek uit een bevraging van de Vlaamse Jeugdraad. De druk van verwachtingen (60%), de school (40%) en problemen thuis (38%) waren de belangrijkste oorzaken. De Jeugdraad vroeg ook wat jongeren nodig hebben om met die problemen om te gaan. Op basis van de bevraging en van focusgesprekken kwam de Vlaamse Jeugdraad tot 13 beleidsadviezen voor het psychisch welzijn van jongeren.
Leer jongeren elkaar te helpen
“Vrienden zijn enorm belangrijk,” zegt Jo Van de Walle van de Jeugdraad. “Ze zijn voor hen een bron van energie en een aanspreekpunt als ze problemen hebben. Maar ze weten niet altijd hoe ze hun vrienden moeten helpen. We vragen om kinderen en jongeren te leren om anderen te helpen en steun te geven. Het onderwijs is een plek waar jongeren deze vaardigheden kunnen leren. Jongeren hebben ook behoefte aan overzichtelijke informatie over waar ze met welk probleem terechtkunnen.”
Zorg voor echt toegankelijke hulplijnen
“Van de 38% die problemen rapporteren zegt slechts 29 procent begeleiding te krijgen. Ze zoeken hulp als ze het niet meer aankunnen of als een ander dat aanraadt. En ze zoeken vaak informatie en hulp online. Ze vinden dan telefoonhulplijnen die bezet zijn, chats die alleen beschikbaar zijn tijdens kantooruren. Er is een groot aanbod aan onlinehulplijnen, maar de overheid moet samenwerking tussen al die hulplijnen stimuleren, zodat jongeren steeds met iemand kunnen praten of chatten.”
Geef ze een aangename plek om binnen te lopen
“Jongeren vinden de drempel naar de hulpverlening te hoog. Ze hebben behoefte aan een aangename plek waar ze kunnen binnenlopen wanneer ze een dip hebben. Een vlot bereikbare plek waar ze zich op hun gemak voelen, waar ze anderen ontmoeten, waar professionals hen doorverwijzen als dat nodig is. En dat mag zich niet beperken tot initiatieven als de Overkophuizen. Ook de bestaande hulpverlening moet zich zo organiseren dat jongeren er spontaan binnenstappen.”
Maak psychologen betaalbaar
“Psychologen zijn te duur voor studenten die hulp zoeken. Een bezoek kost gemiddeld vijftig euro. Als ze verschillende bezoeken nodig hebben, loopt dat snel op. Die financiële drempel heeft gevolgen voor hun behoefte aan anonimiteit. Want als ze toch de psycholoog willen blijven bezoeken, moeten ze aankloppen bij hun ouders, terwijl ze net niet willen dat die op de hoogte zijn. We vragen dus om psychologen goedkoper of gratis te maken voor jongeren.”
Pak het taboe aan
“Het taboe is nog groot. Ook onder elkaar is het vaak moelijk praten over lastige thema’s. Ze zoeken plekken waar ze over die thema’s in dialoog kunnen gaan. De school bijvoorbeeld. Jongeren willen dat er op school ruimte is om te praten wanneer ze zich niet goed in hun vel voelen. We pleiten ook voor inzetten van ervaringsdeskundigen: jongeren leren veel van de ervaring van andere jongeren omdat die ervaringsdeskundigen handvaten kunnen geven vanuit hun eigen realiteit. We vragen ook aan de overheid om een springplank te bieden voor kleinschalige initiatieven die dicht bij jongeren staan en die het taboe doorbreken, naast grootschalige structurele en duurzame sensibilisering via vertrouwde en betrouwbare kanalen.”
Traject
Het traject over psychisch welzijn van jongeren van de Vlaamse Jeugdraad liep over twee jaar en is te vinden op de nieuwe, aantrekkelijke website www.vlaamsejeugdraad.be/psychischwelzijn. Je vindt er ook alle beleidsaanbevelingen terug.