Leerstoel Hoogbegaafdheid KULeuven................ 2010-2014
Wat
bepaling van een begeleidingstraject in het onderwijs om aan de leer- en ontwikkelingsbehoeften van hoogbegaafde kinderen en jongeren tegemoet te komen
Waarom
(Hoog)begaafdheid wordt geassocieerd met ‘heel slim’ zijn en uitzonderlijke schoolresultaten. De werkelijkheid is anders. Vele (hoog)begaafden behalen zelfs geen (universitair) diploma. Verveling, demotivatie en onderpresteren liggen vaak aan de basis. In een aantal gevallen raken kinderen in de knoei met zichzelf en hun omgeving. Zonder de juiste begeleiding kan hun situatie uitzichtloos worden. De bedoeling van dit project was om een preventief beleid voor CLB’s te helpen ontwikkelen.
Hoe
Dit project is een onderdeel van de GavoorGeluk leerstoel ‘hoogbegaafdheid en welbevinden bij jongeren’ aan de KU Leuven. De Dienst Jeugdgezondheidszorg van de KU Leuven deed onderzoek naar het welbevinden van kinderen en jongeren in Vlaanderen, in relatie tot hun cognitieve (creatieve) vaardigheden en functioneren in de klas.
De studie die liep tussen 2009 en 2013, volgde meer dan 3.000 6- tot 12-jarigen op factoren van welbevinden en begaafdheid. Kinderen en jongeren met het label hoogbegaafdheid scoorden op de meeste aspecten van hun mentale gezondheid en levenskwaliteit opmerkelijk minder goed dan leeftijdsgenoten zonder dit label.
Tien procent van de ouders zei dat hun 8- tot 14-jarig kind ooit heeft laten blijken dat het dood wou zijn. Bij kinderen met het label hoogbegaafdheid ligt dit twee tot drie maal hoger. Kinderen en jongeren met het label hoogbegaafdheid kregen volgens de ouders ook significant vaker bijkomend een diagnose van een emotionele, gedrags- of ontwikkelingsstoornis dan leeftijdsgenoten die niet als hoogbegaafd gelabeld werden.
Toch blijkt een hoge tot zeer hoge intelligentie op zich niet gepaard te gaan met een negatief effect op het welbevinden van kinderen. Het is zaak los te komen van het etiket ‘hoogbegaafdheid’ en te zoeken naar alle mogelijke relevante aspecten voor hun welbevinden, stellen de onderzoekers vast. Want hoogbegaafdheid is niet altijd een risico of een probleem.
Ouders van hoogbegaafde kinderen hebben behoefte aan hulp en ondersteuning, niet alleen voor de schoolloopbaan van hun kind, maar ook met gedrag en opvoeding. Er zijn specifieke deskundigheid en een geïntegreerde aanpak van hulpverleners in het onderwijs en de CLB’s maar ook daarbuiten vereist. Op basis van de bevindingen hebben de onderzoekers aanbevelingen voor hulpverleners geformuleerd.
Partners
GavoorGeluk, Dienst Jeugdgezondheidszorg KULeuven, Centrum voor Begaafdheids Onderzoek (CBO) Antwerpen (nu Exentra).
Links
- Dit project is afgerond.
- Samenvatting van het eindrapport hier.
- Het artikel ‘Hoog IQ hoeft niet tot problemen te leiden’ verscheen in De Standaard op 19 januari 2015.